Çin,Ay’a ilk tekerlekli robotlarını gönderme işini hızla sürdürüyor.Yer yörüngesine ilk “taikonotunu” (astronot) beş yıl önce göndererek, Ruslar ve Amerikalılardan sonra kendi imkanlarıyla uzaya insan gönderen üçüncü ülke olmayı başaran Çin’in Şangay Uzay Yolculukları Akademisi Ay Keşif Merkezi Genel Müdürü Hu Hao, ilk Ay robotları hakkında bilgi verdi.
Hu, 2013 ve 2020 yılları için Ay’a planlanan insansız yolculuklarda kullanılacak tekerlekli robotların prototiplerinin hazırlandığını açıkladı. Hu, şunları söyledi: “Uzay işi çok pahalıdır. Bu çalışmalarda (verimli bilimsel sonuç için) tavuk çiftliğinde tek yumurta alıyorsanız çiftliğin sahibi sayılamazsınız.” Yörüngede “Çin Komünist Partisi’nin temsilciliğini açtığını” duyuran Çin’in uzay çalışmaları, “askeri amaçları da kapsayabilir” diye ABD tarafından yakından izleniyor. Çin geçen yıl ekimde Ay’a ilk yörünge aracını gönderdi. Bu yıl ekimde de Dünya yörüngesinde ilk astronotunu Shenzhou 7 (Şıncou: Kutsal Gemi) aracıyla yürütmeye hazırlanıyor. Mao (1893-1976) zamanından 1990’a kadar uzay çalışmalarını büyük gizlilik içinde yürüten Çin, Rusların SSCB zamanında “kozmonot” ve Amerikalıların “astronot” sözcüğüne karşı taikonot (taikung: uzay, nautes: gemicisi) kelimesini kullanıyor.
ASPİRİN NEDİR ?
Bütün ilaçlar arasında, aspirin hiç tartışmasız en yaygın olanıdır. Baş ağrısını, diş ağrısını dindirmek veya ateşini düşürmek için aspirin almamış olan var mıdır?
«Aspirin» asetilsalisilik asitin herkesçe bilinen yaygın adıdır; bu asit ilk olarak 1853'te bir bitkiden elde edilmiştir. 1895'te Alman araştırmacılar, bugünkü aspirin yapımının esası olan kimyasal sentezi başardılar.
Bu asit beyaz, kokusuz, hafif ekşi, acı bir tozdur. Sodyum karbonat içinde erir. Suda kolay erimez. Bağırsaklarda ya da alkali bir ortamda parçalanırsa salisilik ve asetik asitlere ayrışır. 135 derecede erir, tortu bırakmadan yanar. İnce iğnecikler halinde billurlaşır.
Dünya aspirin tüketimi yılda binlerce ton olarak hesaplanır (yalnız Amerika Birleşik Devletleri'nde 12 000 ton).
Özellikle ağrı dindirici olarak kullanılan aspirin ateşe karşı da çok etkilidir, ayrıca romatizmayı ve sancıyı hafifletmeğe yarar. Bugünkü araştırmalar, bu ilacın bir gün miyokard enfarktüsünü (en yaygın kalp hastalıklarından biri) ve kanserlerin yayılmasını önlemekte de yararlı olabileceği umudunu vermektedir.
Aspirin evrensel bir ilaç olmakla birlikte bazı sakıncaları da vardır: bir kere sindirimi güçtür (mide yanmaları), bir de kanama yapabilir. Bunun için aspirini her fırsatta ve aşırı kullanmamalıdır. İlacı yemek sırasında almak veya sindirim yolunda erimesini kolaylaştıracak bir içecekle yutmak en iyisidir.
Eczacılıkta aspirinin çeşitli biçimleri bulunur. İlacın soğurulmasını kolaylaştırmak için köpüren haplar, sindirimini kolaylaştırmak için üstü başka bir madde ile kaplanmış haplar bulunduğu gibi hafif uyku verici etkisini gidermek için içine sinirleri kuvvetlendirici maddeler (C vitamini, kafein) karıştırılmış aspirin hapları da vardır.
Aspirin şüphesiz çağımızın en çok kullanılan ilaçlarından biri. Başımız ağrıdığında yutuveririz bir aspirin, geçer gider. Çantalarda taşınır, şeker gibi dağıtılır eşe, dosta. Belki de bu yüzden, kimilerince ilaç kategorisine sokulmaz bile. Şimdilerdeyse, insanlığın yaklaşık yüz yıldır aşina olduğu bu alçak gönüllü küçük hapın, birbiriyle hiç alakası olmayan bir dolu hastalığı engelleyerek, kendisinden umulandan çok daha fazla işin üstesinden gelebileceği düşünülmeye başlandı.
Asetilsalisilik asitin ait olduğu bileşikler grubu olan salisilatların en zengin kaynağı, söğüt ağacı kabukları. Bu ağacın kabuklarında bulunan salisin maddesi, vücuda girdiğinde salisilik aside dönüşüyor. Salisilik asitten elde edilen asetilsalisilik asit yani namı diğer aspirinse, yüz yılı aşkın bir süredir ağrı kesici, ateş düşürücü, iltihap önleyici özellikleri nedeniyle yaygın bir şekilde kullanılıyor. Bir yandan da. aynı ilacın yeni yararları hâlâ gün ışığına çıkmaya devam ediyor. Kanı sulandırıcı özellikleri onu kalp krizi ve felci önlemede mükemmel bir uzun süreli tedavi aracı yapıyor. Bu uzun yıllardır bilinen bir özelliği. Aspirinle ilgili yeni araştırmaların konusuysa, aspirinin kanser, Alzheimer gibi hastalıklara deva olup olmadığı.
Dinozor